Từ thế kỷ XX, nhiều hãng ô tô đã thành công trong việc chế tạo động cơ điện. Tuy nhiên, do nhiều lý do và nhất là việc thiếu các điểm sạc và phạm vi di chuyển gặp nhiều hạn chế nên các mẫu xe điện đã trôi vào quên lãng. Ngày nay, các hãng đã quay trở lại với thế hệ dòng đông cơ thân thiện môi trường. Tất nhiên, trong đó có hãng xe sang Anh Quốc – Rolls-Royce.
Vào tháng 4 năm 1900, nhà sáng lập của Rolls-Royce, ngài Charles Rolls, đã đưa ra một lời tiên đoán về tương lai điện khí hóa ô tô. Hơn 120 năm sau đó, Rolls-Royce đã thực hiện hứa với công chúng rằng hãng sẽ giới thiệu chiếc Rolls Royce thuần điện đầu tiên ra thị trường trong thập kỷ này.
Giờ đây, Rolls-Royce đang bắt tay thực hiện cam kết lịch sử, chính là chế tạo chiếc xe siêu sang đầu tiên thuộc phân khúc xe điện. Điều này sẽ sớm trở thành hiện thực, nhờ khả năng kỹ thuật, kiến thức chuyên môn xuất sắc, cũng như tầm nhìn và tinh thần cống hiến đáng kinh ngạc của các kỹ sư, nhà thiết kế và chuyên gia của Rolls-Royce tại Trụ sở Home of Rolls-Royce.
"Dự án mang tính đột phá này chắc chắn sẽ trở thành một di sản đáng chú ý và là độc bản trong ngành sản xuất ô tô. Hai nhà sáng lập của hãng và những nhân viên đồng hành trong những năm đầu thương hiệu được thành lập, đều là những nhà tiên phong trong lĩnh vực năng lượng điện. Đồng thời là những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực kỹ thuật ô tô đương thời.
Trước thông báo về kế hoạch điện khí hoá những chiếc xe Rolls-Royce trong tương lai, tôi vô cùng tự hào được chia sẻ lại những câu chuyện đầy cảm hứng của họ. Đó là những câu chuyện chưa từng được hé lộ trước đây, khắc hoạ một khía cạnh mới mẻ và đầy ấn tượng của công ty vào những ngày đầu thành lập." – Ông Torsten Müller-Ötvös, Giám đốc điều hành Rolls-Royce Motor Cars.
Điện khí hóa từ lâu đã được coi là tương lai của ngành động cơ ô tô. Thực tế cho thấy công nghệ xe điện hybrid và xe điện chạy pin (BEV) đang trở thành xu hướng mới ở các hãng sản xuất ô tô lớn, khi cơ sở hạ tầng cho xe điện được mở rộng tại nhiều quốc gia.
Cho đến nay, Rolls-Royce đã đưa ra lời tuyên bố đơn giản về chiến lược điện khí hóa của mình: Thương hiệu sẽ giới thiệu một chiếc ô tô chạy hoàn toàn bằng điện trong thập kỷ này (2020 – 2030). Chiếc xe này sẽ là một chiếc BEV thuần điện, không phải là một loại hybrid của bất kỳ loại xe nào.
Nhà sáng lập Rolls-Royce đã tiên đoán về xu hướng ô tô điện trong tương lai
Ngài Charles Rolls đã sớm phát hiện niềm đam mê của mình đối với xe hơi. Năm 1896, ông đã đến Paris và mua chiếc xe động cơ đầu tiên của mình – chiếc Peugeot Phaeton 3¾ HP. Hai năm sau, khi vẫn còn là một sinh viên kỹ thuật tại trường Cambridge, ông đã sắm chiếc ô tô chạy bằng điện sản xuất ở Mỹ và có tên gọi là The Columbia Electric Carriage.
Trong một cuộc phỏng vấn đăng trên Tạp chí Ô tô-Xe hơi vào tháng 4/1900, khi mô tả động cơ điện, Rolls đã có lời dự đoán về tương lai phân khúc này và nó đã trở thành hiện thực sau hơn một thế kỷ: "Chiếc xe điện hoàn toàn yên tĩnh và sạch sẽ. Nó cũng không có mùi hay rung động từ động cơ, và chắc chắn chúng sẽ trở nên rất phổ biến khi có thể bố trí các trạm sạc điện cố định. Nhưng trong thời điểm hiện tại, tôi không cho rằng chúng sẽ là lựa chọn khả dụng – ít nhất là trong nhiều năm tới”.
Rolls đã đóng góp một phần nhỏ của mình để giải quyết vấn đề này, bằng cách cung cấp một trạm sạc pin tại phòng trưng bày xe hơi của mình trên đường Lillie ở Fulham cho những chiếc xe Brougham chạy bằng điện, thuộc sở hữu tư nhân hoặc cho thuê, đang thịnh hành ở London vào thời điểm đó.
Năm 1904, Charles Rolls đã đáp ứng trở thành đại lý cho xe điện Contal Electromobile. Nhưng khi gặp Henry Royce và nhìn thấy chiếc ô tô mới của ông, thỏa thuận này đã bị hủy bỏ.
Chính xác như lời ông dự đoán, rõ ràng là sẽ cần một khoảng thời gian dài cho đến khi xe điện trở thành phương tiện thực sự khả thi trên mọi quy mô. Giá như vị doanh nhân có tầm nhìn xa này đã sống sót sau vụ tai nạn hàng không cướp đi sinh mạng của ông ở độ tuổi mới chỉ 32, liệu ngày đó có thể đến sớm hơn? Đó là một điều thật đáng suy ngẫm.
Vì sao các hãng xe chọn năng lượng điện?
Trên thực tế, động cơ đốt trong (ICE) không phải là duy nhất, cũng không phải là động cơ mặc định cho những chiếc ô tô động cơ đời đầu vào đầu thế kỷ 20.
Vào đầu những năm 1900, nhóm các kỹ sư và nhà sản xuất ban đầu đã phân chia làm ba phe công nghệ cạnh tranh: động cơ đốt trong, năng lượng hơi nước và điện.
Lựa chọn đầu tiên là năng lượng hơi nước, vốn đã được nghiên cứu chuyên sâu và vận dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp cũng như các phương tiện vận tải khác. Tuy nhiên, công nghệ này lại có vẻ tương đối phức tạp khi áp dụng lên một chiếc ô tô và được chứng minh là thiếu thực tế cho động cơ xe. Lúc này, động cơ đốt trong và điện khí hoá trở thành hai lựa chọn tối ưu.
Thế nhưng, năng lượng điện sớm thất thế vì hai nguyên nhân cơ bản: phạm vi hoạt động cực kỳ hạn chế và thiếu cơ sở hạ tầng sạc cho phương tiện sử dụng điện.
Một thế kỷ sau đó, bất chấp những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực này, những giới hạn trên vẫn là rào cản đối với việc áp dụng rộng rãi, cả về mặt công nghệ và sự chấp nhận của người tiêu dùng (thực tế, bản thân phương tiện chạy bằng điện cũng ngày càng ít đi).
Mặc dù vậy, những điểm đặc trưng của xe chạy năng lượng điện – bao gồm âm thanh động cơ không tiếng ồn khi chạy, mô-men xoắn tức thì, công suất cực lớn và không có khí thải,… vẫn được các kỹ sư vô cùng coi trọng.
Đặc biệt là đối với phân khúc ô tô động cơ hạng sang. Một số người đã suy đoán rằng, Ngài Henry Royce có lẽ đã chọn năng lượng điện cho ô tô động cơ của mình nếu hồi đó ông có thể giải quyết các vấn đề về phạm vi di chuyển và cơ sở hạ tầng cắm sạc.
Chính sự tương thích hoàn hảo này về tính năng của năng lượng điện là cơ sở cho phép thương hiệu thực hiện lời cam kết của mình, đó là hoàn thành việc chế tác chiếc Rolls-Royce thuần điện trong thập kỷ này.
Sản phẩm này là sự kế thừa các giá trị lịch sử và di sản độc đáo của thương hiệu, thể hiện qua những trải nghiệm với năng lượng điện từ trước khi công ty được thành lập của những nhân vật chủ chốt, những người sẽ tạo nên thương hiệu ô tô nổi tiếng nhất thế giới – bắt đầu từ bản thân Ngài Henry Royce.
Điện khí hoá kỷ nguyên GoodWood
Tiếp thu giá trị tinh thần của những nhà sáng lập, Rolls-Royce Motor Cars ngày nay vẫn giữ vững vị trí là công ty tiên phong trong lĩnh vực điện khí hóa.
Khi chiếc Rolls-Royce thuần điện đầu tiên được tung ra thị trường sẽ là đỉnh cao của quá trình nghiên cứu và phát triển được tiến hành trong hơn một thập kỷ qua tại trụ sở House of Rolls-Royce ở Goodwood.
Năm 2011, hãng phát hành chiếc Phantom Experimental Electric (EE), có số hiệu 102EX. Đây là một phiên bản chạy bằng điện (battery-electric) của sản phẩm đỉnh cao của hãng, với đầy đủ các tính năng và hoàn toàn đủ điều kiện lưu thông trên đường.
Tuy nhiên, Phantom EE chưa bao giờ được thiết kế để đem vào sản xuất. Thực tế, nó có vai trò như là một sản phẩm thử nghiệm cho các vị khách hàng, gồm khách VIP, giới truyền thông và những người yêu thích trải nghiệm động cơ điện, sẵn sàng chia sẻ trực tiếp những kinh nghiệm, suy nghĩ cũng như mong muốn của họ với các nhà thiết kế và kỹ sư của Rolls-Royce.
Động cơ xăng V12 6,75 lít và hộp số của xe được thay thế bằng một bộ pin lithium-ion và hai mô-tơ điện gắn trên khung phụ phía sau, và được kết nối với hộp số tốc độ đơn (single-speed transmission) tích hợp bộ vi sai. Hệ thống này sản sinh công suất tối đa là 290kW và mô-men xoắn lên đến 800Nm, trong khi động cơ V12 trên chiếc Phantom tại thời điểm đó có công suất 338kW và mô-men xoắn cực đại 720Nm, được tạo ra ở tốc độ 3.500 vòng/phút.
Dù Phantom EE được chào đón rộng rãi vì những thành tựu kỹ thuật của nó, đặc biệt là sự yên lặng gần như hoàn toàn và khả năng cung cấp mô-men xoắn ấn tượng. Thế nhưng Phantom EE vẫn còn tồn đọng những trở ngại đáng kể, như phạm vi hạn chế, chu kỳ sạc dài và tuổi thọ pin 3 năm, và Rolls-Royce cần phải giải quyết những vấn đề này để đáp ứng kỳ vọng của khách hàng.
Rolls-Royce Vision Next 100 với mã 103EX
Vào năm 2016, Rolls-Royce tiếp tục giới thiệu người kế nhiệm Phantom EE là mẫu Vision Next 100 với mã 103EX. Hậu tố "EX" của tên mã hiệu xe đã lần nữa xác nhận rằng 103EX là một chiếc xe hoàn toàn thử nghiệm và chưa bao giờ được đưa vào sản xuất
Về kiểu dáng bên ngoài, Rolls-Royce Vision Next 100 giữ phong các đặc trưng của hãng xe sang Anh Quốc. Thân xe được coachbuilt theo yêu cầu của khách hàng, vì vậy phản ánh tầm nhìn cá nhân của mỗi chủ sở hữu. Được thiết kế đi kèm với chiếc xe là ứng dụng trợ lý ảo và tài xế riêng, hỗ trợ bởi trí thông minh nhân tạo AI, nhờ vậy mang đến những chuyến hành trình dễ dàng, êm ái (effortless).
Ngoài ra, khoang nội thất là một không gian đẳng cấp thượng lưu khi được chế tác từ các vật liệu quý hiếm và độc quyền. Và với kích thước dài 5,9 m và cao 1,6 m, Rolls-Royce Vision Next 100 chắc chắn sẽ hoành tráng hơn các mẫu Rolls-Royce thời điểm hiện tại. Sức mạnh của xe đến từ 2 động cơ điện sản sinh công suất 340 mã lực cùng hệ dẫn động độc quyền và có khả năng tự lái.
Sau màn ra mắt ngoạn mục tại London, chiếc xe đã thực hiện chuyến du lịch vòng quanh thế giới kéo dài 3 năm trước khi trở về trụ sở Home of Rolls-Royce tại Goodwood vào năm 2019.
Trong kế hoạch của Rolls-Royce, ngày mai (29/9) hãng xe sang anh Quốc sẽ giới thiệu chi tiết kế hoạch sản xuất xe siêu sang chạy điện – hãng gọi chương mới trong lịch sử phát triển của hãng trên trang www.rolls-roycemotorcars.com
Tham khảo Rolls-Royce và S&S Automotive
