Toyota được biết đến là hãng xe đang sở hữu rất nhiều bộ phận phụ trách xe đua thể thao với những tên gọi riêng như TRD, Toyota Gazoo Racing và Toyota Racing, khiến không ít người thắc mắc rằng sự khác biệt giữa những đội này là gì và đóng góp của họ ra sao.
Trong lịch sử lâu đời của mình, Toyota đã gắn bó với bộ môn đua xe thể thao từ rất sớm. Sau hơn 70 năm tham gia đủ mọi cuộc đua chuyên nghiệp trên khắp thế giới, đến nay Toyota đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này, đồng thời hãng cũng gây xôn xao khi đổi tên hầu hết những gì liên quan đến đua xe thể thao thành Toyota Gazoo Racing.
Cho dù bạn có phải là một fan hâm mộ của Toyota hay không, thì ý nghĩa của “Gazoo” vẫn là điều mà không phải ai cũng hiểu rõ. Thêm nữa, nhiều người đã từng nghe nói đến những tên gọi TRD và Toyota Racing sẽ thắc mắc rằng tại sao Toyota lại sở hữu nhiều đội đua thể thao đến thế. Câu chuyện không hề đơn giản.
TRD là gì?
Đầu tiên phải nhắc tới TRD. Đây là tên viết tắt của Toyota Racing Development, bộ phận phụ trách đua xe thể thao có tuổi đời cao nhất của hãng xe Nhật, đồng thời cũng là cái tên quen thuộc nhất với công chúng. Nguồn gốc sâu xa của TRD xuất phát từ phân nhánh Toyota Sports Corner (TOSCO) ra đời năm 1957. Tuy nhiên phải đến những năm 1970, Toyota mới đầu tư nghiêm túc hơn vào bộ môn đua xe thể thao và cho đổi tên TOSCO thành TRD.
Trụ sở chính của TRD đặt tại Nhật Bản, sau đó hãng cho mở rộng phạm vi hoạt động của bộ phận này sang Mỹ kể từ năm 1979 và đặc biệt chú trọng đến các giải đua off-road. Kể từ đó, TRD tại Mỹ cũng đảm nhận tất cả những gì liên quan đến đua xe của các nhãn hiệu Toyota, Lexus và Scion.
Suốt mội thời gian dài, TRD chịu trách nhiệm thiết kế, phát triển và quảng bá các mẫu xe đua dùng cho mọi thể thức đua chuyên nghiệp từ off-road, drift, drag cho đến đua thể thao và cả NASCAR. Bộ phận này cũng được giao nhiệm vụ phụ trách các phiên bản hiệu năng cao của xe Toyota sản xuất hàng loạt, cũng như phát triển các phụ kiện gắn thêm liên quan đến cải thiện hiệu năng xe. Riêng các xe Lexus F và F Sport thì vẫn do Lexus ở Nhật đảm nhiệm.
Trong những năm gần đây, sự thay đổi về chiến lược khiến Toyota Gazoo Racing mở rộng hoạt động tại Mỹ. Hiện nay, các đội đua thể thao, drift, drag và NASCAR đều được đổi tên từ TRD sang Toyota Gazoo Racing. Tuy nhiên, tên gọi TRD vẫn sẽ xuất hiện ở hạng mục đua Craftsman Truck Series của NASCAR, cũng như các mẫu xe đua off-road. TRD cũng sẽ tiếp tục phát triển các mẫu xe Toyota phiên bản TRD và vẫn sản xuất phụ kiện, đồng thời phụ trách thêm việc hỗ trợ kỹ thuật cho mảng đua xe của Lexus tại Mỹ. Ở Nhật Bản, TRD giờ đây cũng trở thành một phần của Toyota Gazoo Racing.
Toyota Racing là gì?
Ở thời điểm trước khi Toyota tập trung đầu tư vào TRD, hãng Nhật đã tham gia vào hầu hết mọi giải đua chuyên nghiệp trên khắp thế giới. Những năm đầu thập niên 1970, Toyota tham gia hỗ trợ đội đua Andersson Motorsport của Thụy Điển trong lĩnh vực đua rally. Vào năm 1973, Toyota bắt đầu tham gia giải FIA World Rally Championship với tư cách đội đua đại diện cho nhà sản xuất xe và duy trì sự hiện diện ở giải này trong suốt 2 thập kỷ với tên gọi Toyota Team Europe. Đến năm 1993, hãng mua lại hết toàn bộ đội Andersson Motorsport (bao gồm tất cả nhân sự), chuyển trụ sở đội sang Đức và đổi tên thành Toyota Racing GmbH.
So với TRD và Gazoo Racing, điểm khác biệt cơ bản nhất của Toyota Racing đó là bộ phận này chỉ tập trung hoàn toàn vào xe đua chuyên nghiệp, không hề “đụng chạm” đến các mẫu xe được sản xuất hàng loạt để chạy phố hợp pháp. Vì lẽ đó, hầu như chỉ những ai đam mê theo dõi các giải đua rally, đua thể thao và đua thử thách sức bền thì mới biết đến phân nhánh này. Toyota Racing từng đóng vai trò quan trọng trong dự án đua Le Mans 24h của hãng Nhật và cũng từng phụ trách đội đua F1 của Toyota vào những năm đầu thập niên 2000. Kể từ năm 2020, Toyota Racing chính thức được đổi tên thành Toyota Gazoo Racing Europe.
Toyota Gazoo Racing là gì?
Trong số các đội đua thể thao của Toyota, cái tên Toyota Gazoo Racing thuộc dạng “sinh sau đẻ muộn” nhất, nhưng hiện nay lại đang được hãng dồn sức đầu tư nhiều nhất. Nguồn gốc của phân nhánh này là từ đội đua Team Gazoo ra đời năm 2007. Trong tiếng Nhật, “gazo” có thể tạm dịch là “hình ảnh”. Từ này vốn dĩ đã xuất hiện khi Toyota lập hàng loạt các trang web ở thời kỳ sơ khai của internet vào giữa những năm 1990, trong số đó có tên miền “gazoo.com” chủ yếu đăng tải vô số hình ảnh ô tô như một chiến thuật bán hàng mang tính cách mạng lúc bấy giờ. Về sau này, nó trở thành nguồn cảm hứng cho các nhân viên Toyota về viễn cảnh các showroom của hãng chứa đầy các loại xe khác nhau, từ xe dân dụng cho đến xe đua đường phố.
Ban đầu, Team Gazoo không phải là một dự án chính thức của Toyota. Đây chỉ là một nhóm các nhân viên đang làm việc cho hãng, có chung sở thích chạy chiếc Toyota Altezza (chính là Lexus IS tại Mỹ) và khá thường xuyên tham dự các thể thức đua kiểu châu Âu, trong đó có việc đem xe đến trường đua Nürburgring ở Đức. Dù vậy, thành phần của nhóm cũng có những tên tuổi nổi tiếng, chẳng hạn như Hiromu Naruse, một trong số những chuyên gia lái thử hàng đầu của Toyota đồng thời là tay đua chuyên nghiệp, hoặc thậm chí là Akio Toyoda, lúc đó đang nắm giữ chức Phó Chủ tịch điều hành Toyota. Team Gazoo đặt biệt danh cho các thành viên khi đi đua để che giấu thân phận, tránh sự liên quan đến hãng. Akio Toyoda dùng biệt danh Morizo, chính là cái tên hiện đang được gắn cho một phiên bản của chiếc Toyota GR Corolla, mẫu xe mà ông góp phần tạo thành hiện thực.
Team Gazoo không thể giữ bí mật được mãi. Đến năm 2009, nhóm đã đổi tên thành Gazoo Racing và được tham gia vào quá trình phát triển các mẫu xe đua Toyota tại Nürburgring. Năm 2015, Toyota đưa ra tuyên bố chính thức về sự hiện diện của nhóm với tên gọi mới là Toyota Gazoo Racing. Sau đó ít lâu, nhóm nắm quyền kiểm soát đội đua Lexus Racing và cho đổi tên đội đua này thành Lexus Gazoo Racing, tiến tới trở thành một công ty con hoạt động độc lập nhưng hoàn toàn thuộc sở hữu của Toyota vào năm 2017 và thuộc quản lý của Toyota Gazoo Racing.
Ngày nay, Gazoo đã tiếp quản Toyota Racing ở châu Âu và một phần TRD ở Mỹ. Gazoo đang chịu trách nhiệm thiết kế, chế tạo và quảng bá xe đua dùng cho các giải đua rally, đua xe thể thao và đua sức bền cho cả Toyota Gazoo Racing cũng như Lexus Gazoo Racing. Bộ phận này cũng đã công bố quan hệ đối tác kỹ thuật với nhóm Haas F1, chỉ không tham dự giải F1 với tư cách đại diện cho nhà sản xuất xe. Toyota Gazoo Racing cũng chịu trách nhiệm phát triển những chiếc xe đường phố dưới thương hiệu GR, GRMN (Gazoo Racing, Masters of the Nürburgring) và GR-Sport trên toàn cầu, cũng như phát triển các phụ kiện gắn thêm hiệu năng cao.
Tham khảo Toyota
Le Hai.