Đều là thuật ngữ chuyên ngành được nhiều người sử dụng để mô tả “xe hai cầu” nhưng trên thực tế AWD và 4WD lại rất khác nhau, điều này càng được củng cố hơn nữa thông qua một sự việc đáng chú ý diễn ra tại Mỹ mới đây khi chủ nhân chiếc xe AWD nhận giấy phạt vì đã đi vào đường vốn được thiết kế chỉ dành cho xe 4WD.
Subaru vốn hay tự quảng bá những mẫu xe của mình là có khả năng đi bất cứ đâu nhờ vào hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian đối xứng Symmetrical AWD, tuy nhiên dường như điều đó lại chẳng có nghĩa lý gì đối với Cơ quan quản lý Công viên Quốc gia Hoa Kỳ (US National Parks Service – NPS).
Gần đây, NPS đã gửi lời cảnh báo đến cho một chủ sở hữu xe Subaru Crosstrek rằng họ phát hiện anh ta lái xe băng qua đường mòn Colorado River Overlook tại Công viên quốc gia Canyonlands. Họ nhấn mạnh rằng con đường này chỉ dành cho xe 4WD lưu thông, trong khi xe Crosstrek dùng hệ dẫn động AWD nên không hợp lệ.
Chủ sở hữu chiếc Crosstrek với tên u/Greatbigdog69 trên một trang mạng xã hội có khá đông thành viên tham gia bình luận tại Mỹ đã đăng công khai nội dung bức thư này để lấy ý kiến dư luận. Theo đó, bức thư nhẹ nhàng nhắc nhở chủ sở hữu xe Crosstrek rằng nếu tái phạm trong tương lai sẽ phải chịu tiền phạt lên tới 5.000 USD (khoảng 127 triệu đồng), 6 tháng tù giam và/hoặc các hình phạt khác.
Trên trang chủ NPS, Cơ quan quản lý này miêu tả rõ một chiếc xe để được công nhận là xe 4WD phải là “xe SUV hoặc xe tải có kích thước mâm tối thiểu 15 inch, khoảng sáng gầm tối thiểu 8 inch (tương đương 203 mm) đồng thời sở hữu hộp số phụ nằm giữa trục truyền động phía trước và trục truyền động phía sau, có chức năng phân phối lực kéo từ động cơ đến cả 2 trục truyền động theo tỷ lệ nhất định khi chế độ lái hai cầu được chọn. Xe AWD không đáp ứng được định nghĩa này.”
Xe Subaru Crosstrek có khoảng sáng gầm 8,7 inch (tương đương 221 mm) tức là còn lớn hơn mức 8,4 inch (213 mm) của mẫu xe việt dã Ford Bronco, cũng như dùng mâm 17 inch hoặc 18 inch, là những thông số đủ tiêu chuẩn NPS. Tuy nhiên về phần dẫn động thì mẫu xe này hoàn toàn không đáp ứng được.
Khác với nhiều mẫu xe SUV và crossover có khả năng thay đổi cách thức vận hành của hệ dẫn động 4 bánh trở thành giống như hệ dẫn động cầu trước khi phát hiện xe có dấu hiệu bị trượt bánh, chiếc Subaru Crosstrek với hệ dẫn động AWD luôn luôn truyền lực kéo từ động cơ đến cả 4 bánh trong mọi điều kiện sử dụng, thông qua bộ vi sai trung tâm. Đặc tính kỹ thuật này đảm bảo xe giữ được độ bám đường tối ưu khi vận hành trên đường nhựa, nhưng không giúp ích mấy nếu đi trên địa hình lầy lội, thiếu độ bám.
Một chiếc xe 4WD đúng nghĩa sẽ có khả năng khóa vi sai, để các trục truyền động quay đồng tốc với nhau, phân bổ đồng đều sức mạnh tới từng bánh xe và giúp chiếc xe dễ dàng thoát ra khỏi những tình huống bị mắc lầy. Hộp số phụ trên xe 4WD đem lại chế độ “số thấp” nhằm tối ưu mô-men xoắn cực đại ở dải vận tốc thấp, ngoài ra một số xe còn có thể khóa vi sai theo từng bên trái hoặc phải để di chuyển trên những cung đường “khó nhằn” nhất. Xe Crosstrek không thể làm được tất cả những điều trên.
AWD chủ yếu tập trung vào việc tối đa hóa hiệu năng và lực kéo của bánh xe trên mặt đường ướt và khô, nhưng chỉ phát huy tác dụng tốt nhất trên đường nhựa. 4WD dùng để tối đa hóa lực kéo khi đi off-road trên đường địa hình không phải đường nhựa. Tuy nhiên ngày nay nhiều hãng xe cố ý mập mờ giữa 2 khái niệm này để khiến sản phẩm của mình tỏ ra hấp dẫn hơn, dẫn đến sự hiểu lầm đối với khách hàng.
Cơ quan quản lý Công viên quốc gia Canyonlands cho biết rằng họ đang nỗ lực để bảo vệ sự an toàn cho tất cả du khách. Hiện tại ở Mỹ những hãng xe như Subaru, Tesla, Honda, Hyundai hay Kia chỉ sản xuất xe AWD mà không có xe 4WD. Trong khi đó, các thương hiệu như Toyota, Ford, Chevrolet và Jeep sản xuất cả xe AWD lẫn 4WD. Họ khuyến cáo những ai có nhu cầu du lịch ở những công viên quốc gia trên lãnh thổ Hoa Kỳ hãy phân biệt rõ AWD và 4WD và cần chắc chắn xe của mình thuộc loại nào để tránh những giấy phạt không đáng có.
Tham khảo NPS
Le Hai.