Skyactiv-Z sẽ là tên gọi của một thế hệ động cơ đốt trong với 4 xy-lanh hoàn toàn mới, kế thừa những kinh nghiệm tích lũy được từ lứa động cơ 6 xy-lanh của Mazda, thay thế cho Skyactiv-G và Skyactiv-X hiện tại.
Ngay cả khi các hãng xe đang đua nhau chuyển đổi sang vận hành bằng yếu tố điện khí hóa, Mazda vẫn thể hiện sự cam kết đối với động cơ đốt trong sử dụng nhiên liệu xăng. Nhà sản xuất Nhật Bản từng thu hút nhiều sự quan tâm khi giới thiệu động cơ Skyactiv-X vào năm 2019, sử dụng công nghệ nén nhiên liệu để đánh lửa tương tự động cơ diesel. Mặc dù hơi đáng tiếc là loại động cơ này không thể trở nên phổ biến, Mazda tiếp tục sáng tạo với công nghệ động cơ đốt trong mới có tên Skyactiv-Z, dự kiến ra mắt chính thức năm 2027.
Thông tin về Skyactiv-Z nằm trong báo cáo tài chính của Mazda vừa được gửi đến các nhà đầu tư vào đầu tuần này. Theo đó, đây sẽ là một thế hệ động cơ xăng với 4 xy-lanh, lấy cảm hứng từ loạt động cơ 6 xy-lanh đang được ứng dụng trên các mẫu xe Mazda thế hệ mới trong vài năm trở lại đây. Những kinh nghiệm và bài học rút ra trong quá trình phát triển dòng động cơ 6 xy-lanh sẽ được truyền tải trọn vẹn vào Skyactiv-Z, nhằm đem lại hiệu năng đủ tốt mà vẫn tiết kiệm nhiên liệu.
Mazda cho biết, yếu tố cốt lõi của Skyactiv-Z nằm ở quy trình đốt nhiên liệu mang tên “lambda one”. Trên lý thuyết, “lambda” (được biểu hiện bằng ký tự λ trong tiếng Hy Lạp) là khái niệm về tỷ lệ hòa trộn giữa nhiên liệu và không khí được nạp vào bên trong động cơ. Khi λ = 1.0, tức là lượng không khí được cân bằng hoàn toàn với nhiên liệu trong quá trình cháy, đồng nghĩa với việc tất cả nhiên liệu đều được đốt hết, không dư thừa và giúp giảm thiểu các chất ô nhiễm có hại ra môi trường.
λ = 1.0 cũng là một phần được nêu rõ trong các tiêu chuẩn khí thải LEV4/Tier 4 (Bắc Mỹ) và Euro 7 (Châu Âu), nên nếu Mazda muốn tiếp tục bán xe tại các thị trường này, họ buộc phải tuân thủ và sử dụng động cơ có thông số tương ứng. Dù vậy, các kỹ sư hãng Nhật khẳng định rằng Skyactiv-Z không chỉ thuần túy đáp ứng vấn đề khí thải, mà vẫn có thể duy trì cảm giác phấn khích khi vận hành.
Skyactiv-Z ra đời để thay thế Skyactiv-X là điều hoàn toàn dễ hiểu. Loại động cơ này mặc dù thể hiện khả năng sáng tạo của Mazda và rất thú vị, nhưng trong thực tế gặp phải khá nhiều trắc trở. Không ít người chỉ trích Skyactiv-X vì những tiếng động kỳ lạ mà nó phát ra, giống như tiếng ồn của động cơ diesel khi trời lạnh. Nó cũng phức tạp hơn nhiều so với động cơ xăng thông thường, khiến việc sửa chữa trở nên phức tạp hơn.
Đối với những thị trường không bị ràng buộc bởi quy định khí thải (tức là không nhất thiết phải ứng dụng Skyactiv-Z), thì thế hệ động cơ mới này vẫn có tiềm năng để thay thế cho dòng động cơ Skyactiv-G hiện tại. Đang được dùng trên nhiều mẫu xe Mazda toàn cầu, Skyactiv-G nổi tiếng bởi sự bền bỉ và chất lượng tốt, đồng thời cũng sử dụng nhiên liệu hiệu quả, tuy nhiên những cải tiến được áp dụng cho Skyactiv-Z thế hệ mới chắc chắn sẽ trở nên đáng sử dụng hơn so với loại cũ. Mazda cũng sẽ không phải tốn công duy trì nhiều dòng động cơ cùng lúc, tiết kiệm chi phí hoạt động.
Tham khảo Mazda
Le Hai.