Dẫn động tất cả bánh xe AWD (All-Wheel Drive) và dẫn động bốn bánh 4WD (Four/4-Wheel Drive) đều là những chiếc xe có thể truyền lực tới cả bánh trước và bánh sau. Và ngay này, sự phổ biến của loại xe này ngày càng rộng rãi. Thuật ngữ AWD và 4WD đôi khi có thể gây nhầm lẫn, đặc biệt là vì các hệ thống AWD đã trở nên mạnh mẽ hơn và 4WD ngày càng trở nên phức tạp hơn, làm mờ đi sự khác biệt giữa hai hệ thống này. Hơn nữa, các nhà sản xuất khác nhau thường sử dụng các thuật ngữ khác nhau để mô tả cũng như quảng cáo hệ dẫn động tối ưu của họ cũng làm cho mọi người khó hiểu hơn.
All-Wheel Drive (AWD)
Giống với tên gọi AWD, hay “hệ dẫn động tất cả các bánh”, là một kiểu bố trí hệ thống truyền động trong đó mô-men xoắn được truyền từ động cơ đến cả trục bánh trước và bánh sau và phân bổ đến cả bốn bánh thông qua bộ vi sai. Nhưng trên thực tế, có hai loại hệ dẫn động được gọi là AWD. Một loại dẫn động tất cả các bánh xe liên tục và một số nhà sản xuất gọi đây là AWD toàn thời gian (full-time AWD). Loại thứ hai, thường được gọi là AWD bán thời gian (part-time AWD) hoặc AWD tự động (automatic AWD), hoạt động hầu hết ở chế độ dẫn động một cầu, chỉ truyền lực đến cả bốn bánh khi cần hệ kiểm soát lực kéo.
Các hệ dẫn động AWD, cả toàn thời gian và bán thời gian, thường hoạt động mà không cần điều khiển từ người lái, mặc dù một số hệ thống cung cấp các chế độ có thể lựa chọn mức độ kiểm soát lượng mô-men xoắn đến cầu nào. Tất cả các bánh xe nhận được mô-men xoắn thông qua một loạt các bộ vi sai, khớp nối nhớt và/hoặc ly hợp đa đĩa, giúp phân phối lực đến các bánh xe để tối ưu hóa lực kéo của xe. Xe vẫn vận hành êm ái trong điều kiện bình thường.
AWD toàn thời gian: Ở kiểu này, cả cầu trước và cầu sau đều được dẫn động mọi lúc. Trên mặt đường khô ráo, loại AWD này có thể giúp xe xử lý tốt hơn và đảm bảo rằng toàn bộ công suất được truyền vào mặt đường. Trong điều kiện trơn trượt, nó mang đến thêm lực kéo cho bánh xe cần để đảm bảo lực kéo.
AWD bán thời gian: Trong hoạt động bình thường, AWD bán thời gian gửi mô-men xoắn đến hai bánh dẫn động, phía trước hoặc phía sau tức hoạt động như một hệ dẫn động hai bánh xe, tùy thuộc vào nhà sản xuất và kiểu xe. Sau đó, hệ thống sẽ tự động điều khiển hai bánh còn lại khi điều kiện đường xá cần thêm lực kéo. AWD bán thời gian hiện đại sử dụng một loạt các cảm biến điện tử cung cấp thông tin cho máy tính, điều khiển lượng công suất truyền đến mỗi bánh xe.
Ưu điểm và nhược điểm
Với AWD, hệ thống điều khiển của xe sẽ thu thập thông tin từ các cảm biến để điều khiển, chuyển đổi từ một cầu sang hai cầu một cách hoàn toàn tự động mà người lái không cần phải điều chỉnh bất cứ gì. Hệ dẫn động này được trang bị trên nhiều kiểu xe, từ xe thể thao đến sedan, SUV, off-road, xe bán tải,…
Mặc dù tự động điều khiển mọi thứ trên tất cả các điều kiện đường xá và thời tiết nhưng nó lại ít được những người chơi off-road lựa chọn vì không mang đến sự kiểm soát tuyệt đối và ngắt cầu khi cần thiết. Ngoài ra, AWD cũng làm giá bán của xe tăng lên cũng như giảm khả năng tiết kiệm nhiên liệu của xe.
4WD – Four-wheel drive
Đây là hệ thống dẫn động 4×4 truyền thống mà hầu hết mọi người nghĩ đến khi nói đến hệ thống truyền động này. Hình ảnh đặc trưng của xe 4WD là một chiếc xe tải có khoảng sáng gầm cao, gầm xe được che chắn, móc kéo và lốp to, gai lớn. Và đúng như thế, hệ thống này vẫn được tìm thấy chủ yếu trong các xe bán tải và SUV cỡ lớn. Nhưng qua nhiều năm, 4WD ngày càng trở nên tinh vi và mặc dù nhìn chung nó vẫn có khả năng sử dụng trên đường địa hình như ban đầu, nhưng nó vẫn có thể được tìm thấy trên nhiều mẫu xe thoải mái, thậm chí là xe sang.
Hệ thống này cung cấp mô-men xoắn thông qua một loạt vi sai trước, sau và trung tâm, hộp số và khớp nối, cho phép xe vận hành với lực kéo tối đa trong nhiều điều kiện khác nhau. Giống như hệ thống AWD, hệ dẫn động 4WD được thiết kế để gửi mô-men xoắn đến cả bốn bánh của xe để tăng độ bám đường khi cần thiết. Nhưng hệ thống 4WD có xu hướng mạnh mẽ hơn AWD và thường có thể xử lý các địa hình gồ ghề hơn. Nhiều hệ thống dẫn động 4WD cũng có chế độ cầu chậm và nhanh mà người lái có thể lựa chọn bằng công tắc điện tử hoặc cần gạt cơ trên sàn.
4WD toàn thời gian: Hệ dẫn động 4WD toàn thời gian hoạt động như một hệ thống AWD toàn thời gian, với cả bốn bánh xe đều nhận lực liên tục. Trong một số thiết kế, người lái có thể có tùy chọn kiểm soát cách phân bổ sức mạnh cho cầu trước và cầu sau thông qua các chế độ có thể lựa chọn.
4WD bán thời gian: Đây thực sự là kiểu truyền thống của hệ dẫn động bốn bánh và hầu hết có thể được tìm thấy trong xe tải và xe SUV được thiết kế để làm việc và giải trí trong những điều kiện khắc nghiệt hơn. Ở kiểu này, xe thường được dẫn động một cầu và thường là ở phía sau. Người lái xe cần đưa ra quyết định sử dụng hệ dẫn động 4 bánh khi cần thiết bằng việc nhấn nút hoặc chuyển cần số. Một số hệ thống cũng cho phép người lái khóa vi sai của xe để tăng thêm lực kéo trong điều kiện địa hình khắc nghiệt.
Ưu điểm và nhược điểm
4WD là hệ dẫn động tốt nhất trong việc xử lý các điều kiện bất lợi, cả trên đường nhựa và off-road. Về cơ bản, chúng vẫn có xu hướng được thiết kế cho độ chắc chắn và sức kéo tối đa. Hiện nay, 4WD ngày càng trở nên hiện, nhưng tùy thuộc vào kiểu xe, 4WD sẽ được thiết kế để mang lại cảm giác lái khác nhau. Những hệ thống này cũng có ảnh hưởng bất lợi đến việc tiết kiệm nhiên liệu và làm tăng giá thành ban đầu của xe.
Sự khác biệt của AWD và 4WD
Ngày nay thì dẫn động AWD và 4WD về công nghệ, kỹ thuật cơ bản thì thực sự là rất ít sự khác nhau. Sự khác nhau của hai hệ thống này là ở cái tên mà nhà sản xuất đặt, mục tiêu thiết kế để thực hiện khả năng hoạt động ở những điều kiện, địa hình đường xá mong muốn của chiếc xe.
+ Thông thường, AWD thì mềm mại hơn, tinh tế hơn, còn 4WD thì mạnh mẽ hơn, cứng cáp hơn, và mang đến cảm giác thô hơn.
+ AWD là thiết kế cải tiến của 4WD, với các trang bị kỹ thuật, công nghệ hiện đại. AWD được thiết kế cho tất cả các dòng xe, và mục đích chính là chạy trên đường. Xét độ mạnh thì nó lại kém 4WD.
+ 4WD là thiết kế truyền thống của hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian. Ngày nay nó cũng được trang bị hiện đại như AWD nhưng luôn được ưu tiên về sự mạnh mẽ, và mục đích của nó là chạy trên đường địa hình off-road là chính, xử lý những điều kiện phức tạp, khắc nghiệt hơn AWD.
+ AWD thì hoàn toàn tự động điều khiển, điều chỉnh (mặc dù cho thêm lựa chọn dải số nhanh/chậm), còn 4WD thì chắc chắn sẽ có thêm nút hoặc cần gạt điều khiển cho người lái, ở 4WD bán thời gian thì phân biệt rõ ràng hơn, lúc này việc dẫn động cả bốn bánh xe phụ thuộc hoàn toàn vào người lái thông qua nút bấm hoặc cần gạt, khóa.
Phía trên là những thông tin về hai hệ dẫn động All-wheel Drive (AWD) và 4-Wheel Drive (4WD) cũng như những khác biệt giữa chúng mà chúng ta thường hay nhầm lẫn.
Nguồn tổng hợp