Để đảm bảo các chi tiết bên trong động cơ, hộp số, vi-sai, hệ thống lái… hoạt động một cách trơn tru và bền bỉ, chúng cần phải được bôi trơn đúng cách. Tuy nhiên, dầu nhớt để bôi trơn các chi tiết không chỉ có nhiệm vụ là bôi trơn. Ngoài công dụng bôi trơn nói trên, dầu (nhớt) được đổ vào các chi tiết cơ khí trên xe có bốn công dụng khác.
Đầu tiên đó là làm mát. Khi vận hành, động cơ không chỉ được làm mát bên ngoài bởi nước trong áo nước mà còn được làm mát trực tiếp thông qua nhớt máy. Mạt kim loại sẽ được sinh ra trong quá trình hoạt động, cùng với đó là các chất bẩn khác đến từ quá trình đốt, chúng cần được nhớt mang xuống két nhớt bên dưới một cách hoàn toàn để đảm bảo không làm trầy xước các chi tiết vận hành. Tiếp theo, nhớt máy tạo áp suất và bịt các kẽ hở giữa các các chi tiết, đồng thời tạo lớp đệm mỏng để chúng vận hành mượt mà hơn. Cuối cùng, các chi tiết cơ khí đều được làm bằng kim loại nên nhớt máy cũng đóng vai trò là chất bảo quản, ngăn chặn cũng như làm chậm quá trình oxi hóa, han gỉ của chúng.
Các bộ phận của hệ thống bôi trơn
Lọc dầu
Lọc dầu là chi tiết đảm bảo dầu nhờn bôi trơn phải luôn sạch để ổ trục ít bị mài mòn do tạp chất. Một số tạp chất làm bẩn nhớ là kim loại do các mặt ma sát mài mòn, tạp chất lẫn trong không khí nạp như cát bụi và các chất khác, muội than do nhiên liệu hoặc dầu nhờn cháy bám trên xylanh…
Bơm dầu
Bơm dầu dùng để tạo áp suất đẩy dầu lên các chi tiết nằm phía trên của động cơ, đồng thời tạo áp suất cho dầu để tối ưu việc bôi trơn, làm máy và rửa chi tiết.
Thông gió hộp trục khủy
trong quá trình làm việc của động cơ khí cháy thường lọt từ buồng cháy xuống hộp trục khuỷu. Điều đó làm cho dầu dễ bị ô nhiễm và phân huỷ do các tạp chất cháy đem xuống. Ngoài ra, do có hiện tượng lọt khí, nhiệt độ bên trong hộp trục khuỷu cũng tăng lên làm hại đến tính năng hoá lý của dầu nhờn, nên Để tránh những tác hại nói trên, các động cơ ngày nay đều giải quyết tốt vấn đề thông gió hộp trục khuỷu.
Các phương pháp thông gió hộp trục khuỷu
– Thông gió hở là kiểu thông gió tự nhiên, nhờ có piston chuyển động hoặc xe chuyển động nên khí trong hộp trục khuỷu tự thoát ra ngoài trời bằng ống thông gió.
– Thông gió kín là kiểu thông gió cưỡng bức, sử dụng chân không trong quá trình nạp để khí trong hộp trục khuỷu lưu động vào đường nạp của động cơ.
Két làm mát dầu
Két làm mát dầu có nhiệm vụ đảm bảo nhiệt độ dầu bơi trơn luôn duy trì ở nhiệt độ ổn định, từ đó giữ được độ nhớt và khả năng bôi trơn của chúng. Két làm mát này có thể được làm mát bằng dung dịch hoặc gió.